Логистика жана мен

23/12/2020
2508 | 0
Таалайбек уулу Азат
Эссе

Көптөн бери өзүмдүн ишмердүүлүгүмдүн чөйрөсүн табууга аракет кылып келем. Кантсе да, бул абдан маанилүү кадам. Кесипти өтө кылдаттык менен тандаш керек. Бардык оң жана терс жактарын тап. Анткени, дал ушул кесипте өмүр бою иштеш керек.

Бул баянды эрезеге жете баштаган чакан кадамдардан баштагым келет, ошондуктан 3 жыл колледжде тармакты тейлөө жана эсептөө кесиби боюнча окудум. Алгач, мен аны таптакыр башкача элестетип көрдүм, технология менен алектенем, салкын долбоорлордо иштейм, ал тургай робот жасай алам, бирок бул кичинекей кыял жана жөнөкөй сөздөр менен айтканда “Күтүү жана чындык”. Колледжди аяктагандан кийин, менде бир топ кесиптик тажрыйба жана бош орундар болгон, жок дегенде 1 жылдык тажрыйба талап кылынган, ошондой эле анчалык деле жакшы маяна жана шарттар болгон эмес. Ушундан кийин мен өз күчүмдү жана кымбат убактымды арнагым келген деңгээлди толугу менен өзгөртүүнү чечтим. Ошентип, мен мугалимден баштап ишкерге чейин баарын карап чыктым. Бирок андан кийин логист жөнүндө уктум. Бул бир пункттан экинчи чекитке жеткирүүнү уюштурууга катышкан адам. Бул кесиптеги адамдын бардык милдеттерин изилдеп чыгып, мен ойлоно баштадым, балким, бул менин жашоомдун ишиби?

Мен чындыгында ушул класста иштеген адамдар менен сүйлөшүп, алардын тандоосун жактырган-жактырбагандыгын билгим келди. Логист Александр Ли менен тааныштым. Ал өзү мага окшоп критерийлерге ылайык, өз бизнесин издеп жаткандыгын айтты. Жана бул, 1) иш байланыш менен байланыштуу болушу керек; 2) жогорку акы төлөнүүчү; 3) ден-соолукка коркунуч келтирбөө; 4) кесиби талапка ылайык болушу керек. Ошентип, ушул критерийлерге көңүл буруп, Александр логист деген кесипке кирди. Ал мага бул кесип жөнүндө аз гана адам билгендиктен, бул өтө жогорку акы төлөнө тургандыгын айтты. Ушул жаатта иштеп жатып, сиз өзүңүзгө батир, унаа сатып алууга, чет өлкөдө эс алууга жана эч нерседен баш тартпоого болот, бул бүгүнкү күндүн стандарттары боюнча жаман эмес. Жаңы таанышым кесиптештеринин бири дагы, өзү дагы алардын тандоосуна өкүнбөй тургандыгын айтты. Себеби, алар логист кесибин тандагандыктарынын аркасында 25-26 жашында көптөгөн ийгиликтерге жетишти. Александр жолугушуубуздун аягында эң маанилүү ойду айтты. Кандай гана кесип болбосун, кызыгуу менен, иштөөгө умтулуу менен, жашоодо бир нерсеге жетүү каалоосу менен барыш керек, ошондо баары сөзсүз түрдө өз нугуна түшөт!

Ушул жолугушуудан кийин үйгө келип, мен ойлонуп, сөзсүз чечтим. Мен И.Раззаков атындагы КМТУнун колледжинде окугандыгыман, мен университетте логист кесибине окутуучу факультет бар экендигин билчүмүн. Эми, келечектеги жумуш тандалып алынды, университет табылды, эми кесиптин негиздерин үйрөнүүгө убакыт болуп, окуу жана окуу калды.

Бул кесиптин маңызы эмнеде? Логистик эмне кылат? Эгер сиз кесиптин маңызын мүмкүн болушунча жөнөкөй кылып чагылдырууга аракет кыла алсаңыз, анда кандайдыр бир материалдык ресурстардын же даяр өнүмдөрдүн кыймылына тиешелүү нерселердин бардыгы - ал пайда болгон учурдан баштап, акыркы керектөөчүгө жеткенге чейин - бул логисттин ишинин мазмуну.

Демек, логистикалык милдет маани-маңыздан келип чыгат: материалдык, маалыматтык, оптималдуу чыгымдар менен финансылык агымдарды башкаруу.

Ар кандай логистикалык менеджерлердин милдеттери жумуштун өзгөчөлүгүнө жараша болот. Анын үстүнө, ал бир гана багыттан көз каранды эмес (ташуу, сатып алуулар, кампа, тышкы экономикалык иш), ошондой эле ишкананын ишинин түрүнө.

Транспорттук логист (транспорт бөлүмүнүн башчысы). Транспорттун кирешелүүлүгүн байкап, транспорттук-экспедитордук компаниялар менен өз ара аракеттенет (автоунаа, аба же темир жол, деңиз каттамдары ж.б.). Ал компанияны баанын / сапаттын катышында канааттандырган, сүйлөшүүлөрдү жүргүзгөн, дооматтар боюнча иштеген, жеткирүү убактысын координациялаган жана көзөмөлдөгөн, ташуу үчүн керектүү документтерди даярдаган ташуучуларды издейт. Эгерде компаниянын өзүнүн транспорту бар болсо, логист анын белгиленген ченемдерге ылайык сарамжалдуу пайдаланылышын контролдойт, бөлүмдүн кызматкерлерине көзөмөл жүргүзөт.

Складдык логистика (кампа башчысы). Анын милдеттерине кампада товардык-материалдык баалуулуктарды кабыл алуу, сарамжалдуу жайгаштыруу, сактоо, таңгактоо, чыгаруу боюнча иштерди башкаруу кирет. Ал кампада жүктөрдү жүктөө жана түшүрүү иштерин эмгекти коргоо жана коопсуздук эрежелерин сактоо менен уюштурат. Кампанын иштеши жана компаниянын башка бөлүмдөрү менен өз ара аракеттенүү үчүн зарыл болгон документтерди түзөт.

Товардык логистика (сатып алуулар, запастарды түзүү). Жеткирүүчүлөргө буйрутмаларды берет (сатуу планынын негизинде), жүктөрдү жөнөтүүгө даярдыгын, коштоочу документтерди (эсеп-фактуралар, таңгак тизмелери, экспорттук декларациялар, продукциянын сертификаттары) контролдойт, документтердеги маалыматтарды келишимдердин шарттары менен текшерет, товарлардын келип түшүүсүн көзөмөлдөйт (сапатын жана санын контролдойт) ... Ошондой эле, жоопкерчиликтерге аналитикалык иштер кириши мүмкүн: мүмкүн болгон схемаларды жана жеткирүү убактысын талдоо, менеджер эң жакшы вариантты тандайт. Ошондой эле, ал тандалган критерийлер боюнча потенциалдуу жана иштеп жаткан берүүчүлөрдүн сунуштарын талдап, сүйлөшүүлөрдү жүргүзөт, келишимдерди түзөт. Товардык логист, керек болсо, жеткирүүчүлөргө, жүк ташуучу компанияларга дооматтарды коюу менен алектенет. Мындан тышкары, ал документтердин бүтүндөй жүгүртүлүшүн жүргүзөт (жеткирүүчүлөр менен эсептешүүлөр, төлөмдөрдүн убактысын көзөмөлдөө), маалымат базасын жүргүзөт.

Тышкы экономикалык ишмердүүлүктүн менеджери (тышкы экономикалык иш). Тышкы соода уюмдары менен продукцияны чет өлкөгө жеткирүү (экспорттоо) жана чет өлкөдөн (импорт) келишимдердин аткарылышын көзөмөлдөйт. Товарлардын бажы аркылуу өтүшүн уюштурат жана контролдойт, ташылып жаткан жүктөрдүн ээси менен бажы органдарынын ортосунда өз ара эсептешүүлөрдү уюштурат, ээлерине товарларды бажы жагынан тариздөө боюнча кеңеш берет. Тышкы экономикалык байланыштардын жана документтерди бажылык жол-жоболоштуруунун бардык маселелери боюнча иш кагаздарын жана отчеттуулукту жүргүзөт.

Мунун баарынан мен транспорттук логистиканы тандадым, анткени менин оюмча, бул эң керектүү жана эң кирешелүү кесип.